İstanbul’da iki, Balıkesir, İzmir, Bursa ve Mardin’de birer olmak üzere, bazı bölgeler çeşitli firmalar için özel endüstri bölgesi olarak belirlendi.
Geçen yıl Türkiye’nin ilk özel endüstri bölgesi ilan edilen İzmir-Aliağa’daki Star Rafinerisi’nin ardından 5 şehirde 6 bölgeye daha aynı statü verildi.
Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile Bursa, İstanbul, Mardin, Balıkesir ve İzmir’de 6 özel endüstri bölgesi ilan edildi. Söz konusu bölgelerde toplam yatırım tutarının 3,7 milyar dolar olması planlandı. Bunun yüzde 95’inin sıfırdan yeni yatırım olduğu belirtildi.
Şirketler ve yatırım tutarları şöyle;
İstanbul’da TESKOOP Teknoloji ve Sanayi Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi Özel Endüstri Bölgesi’nde farklı sektörlerde 191 üretim tesisinin faaliyete başlaması planlanıyor. Toplam yatırım tutarı 1,9 milyar dolar.
Yine İstanbul’da yatırım tutarı 950 milyon dolar olan ÖZAR Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi Özel Endüstri Bölgesi’nde 109 farklı üretim tesisi faaliyete geçecek.
Bursa’da kurulacak Asil Çelik Sanayi ve Ticaret AŞ Özel Endüstri Bölgesi’nde paslanmaz çelik ve kalıp çelik üretimi gerçekleştirilecek. Bugüne kadar 336 milyon dolar yatırım yapan firma, gelecek dönemde 155 milyon dolarlık yeni yatırım gerçekleştirecek.
Mardin’deki Eti Bakır AŞ Özel Endüstri Bölgesi, amonyak, sülfürik asit, fosforik asit ve gübre üretiminde katma değer sağlayacak. Bugüne kadar 760 milyon dolar yatırım yapılan bölgeye, gelecek dönem de 40 milyon dolar yeni yatırım gerçekleştirilecek.
Albayrak Turizm Seyahat İnşaat Ticaret AŞ’ye ait Balıkesir’deki özel endüstri bölgesinde kağıt ve karton fabrikası faaliyete geçti. 165 milyon dolarlık yatırımla üretime başlayan fabrikaya, gelecek dönemde 240 milyon dolarlık ilave yatırım yapılması bekleniyor.
İzmir’de Most Makina Enerji Taahhüt Sanayi ve Ticaret AŞ’ye ait münferit yatırım yerinde vasıflı çelik ürünleri üretim tesisinin kurulması planlanıyor. Yatırım tutarı 450 milyon dolar.
Özel endüstri bölgelerinin avantajları şöyle:
– Projesine göre bölgenin yatırımlara hazır hale gelmesi için gereken altyapıya ilişkin masraflar, bakanlık tarafından karşılanabilir.
– Bakanlık tarafından özel mülkiyete konu alanlar kamulaştırılabilir. Projesine göre kamulaştırmaya ilişkin masraflar da bakanlık tarafından karşılanabilir.
– Harita, etüt raporu, imar planları, alt ve üst yapı projeleri bakanlık tarafından onaylanır. Bu işlemler için bedel alınmaz. Yapı ruhsatı, yapı kullanma izni, iş yeri açma çalıştırma ruhsatı bakanlık tarafından verilir ve söz konusu ruhsatlar için harç alınmaz.
– Yatırım için şart olan ‘ÇED gerekli değildir’ veya ‘ÇED olumlu’ kararları en geç 2 ay içinde verilir. Bakanlık tarafından verilen onay ve izinler ile tesisin üretime geçmesi için alınan diğer izinler ilgili kurumlarca 15 gün içinde verilir.
– Hazine arazileri üzerinde 49 yıllığına irtifak hakkı veya kullanma izni verilir. İrtifak hakkı veya kullanma izni bedeli, taşınmazın emlak vergisine esas asgari metrekare birim değeri toplamının binde 5’i, stratejik yatırım olması durumunda ise binde 1’i oranında belirlenir.
– Özel endüstri bölgelerine ilişkin Cumhurbaşkanınca ek teşvikler belirlenebilir.
– Yatırım Teşvik Belgesi alan yatırımlar, vergi indirimi ve sigorta primi işveren hissesi desteği açısından bulundukları bölgenin bir alt bölgesinde sağlanan oran ve sürelerde bu desteklerden yararlanabilir.
– Bölgede yer alan bütün binalar emlak vergisinden, arsaların tahsisine ilişkin sözleşme ve taahhütnameler damga vergisinden muaftır.
– Bölgede yer alan gayrimenkullerin ifraz, taksim veya birleştirme işlemleri, söz konusu bölgelerde bulunan arsaların tahsisi nedeniyle şerhi gerektiren işlemleri ile bu arsa ve üzerine inşa edilen binaların tahsis edilene devir ve tescil işlemleri ve cins değişikliği işlemleri harçtan muaftır.
