Hitachi Energy ile Alman enerji devi E.ON arasında imzalanan 700 milyon dolarlık transformatör anlaşması, Avrupa’nın enerji güvenliği için attığı dev bir adımı simgeliyor.
Ancak bu küresel hamlenin bir ucu, Hitachi’nin Dilovası’ndaki yeni fabrika yatırımına, diğer ucu ise ASTOR, EKOS Elektrik ve Europower gibi Türk şirketlerinin artan ihracat gücüne dokunuyor.
Küresel enerji dönüşümü ve transformatörlerin stratejik önemi
Küresel enerji dönüşümü, sadece rüzgar türbinleri ve güneş panellerinden ibaret değil. Bu dönüşümün sessiz ama en kritik kahramanları, üretilen temiz enerjiyi evlere ve sanayiye taşıyan elektrik şebekeleri ve onların kalbi olan transformatörler. Son yıllarda yaşanan küresel tedarik zinciri darboğazı, bu kritik ekipmanları stratejik bir varlığa dönüştürürken, elektrifikasyon devi Hitachi Energy ve Alman enerji şirketi E.ON arasında imzalanan 700 milyon dolarlık uzun vadeli anlaşma, Avrupa’nın enerji geleceğini güvence altına alma hamlesi olarak öne çıkıyor.
Almanya’nın 500 milyar avroluk planı ve küresel trafo krizi
Bu dev anlaşmanın arkasında iki temel neden yatıyor: Almanya’nın enerji altyapısını modernize etmek için ayırdığı 500 milyar avroluk devasa fon ve dünya genelinde yaşanan transformatör tedarik krizi. Almanya, yaşlanan şebekesini yenilemek ve artan yenilenebilir enerji kapasitesini sisteme entegre etmek için büyük bir yatırım atağına kalkmış durumda. Ancak bu plan, küresel ölçekte yaşanan transformatör üretim açığı nedeniyle sekteye uğrama riski taşıyordu.
Seçim sonrası enerji fiyatları ve güvenilirlik kaygısı
Almanya’daki federal seçimlerin ardından seçmenlerin en önemli gündem maddeleri arasında artan enerji fiyatları ve elektrik şebekesinin güvenilirliği öne çıktı. Yapılan kamuoyu araştırmalarında, Alman vatandaşlarının yüzde 70’inden fazlası, yükselen yaşam maliyetlerini en büyük endişe kaynağı olarak gösterdi. Bu kaygının merkezinde ise enerji fiyatlarındaki artış yer aldı. Enerji maliyetleri yalnızca hane bütçelerini değil, sanayi ve hizmet sektörlerinin rekabet gücünü de doğrudan etkiliyor. Dolayısıyla, şebeke kapasitesinin güçlendirilmesi ve altyapı yatırımlarının hızlandırılması, hem ekonomik istikrar hem de toplumsal memnuniyet açısından siyasî öncelik haline geldi.
Yönetici görüşü: stratejik ortaklık ve sorumluluk vurgusu
“Elektrik şebekelerinin artan önemi, geleceğin enerji sistemlerini şekillendirmek için cesur yatırımlar ve çığır açan yenilikler gerektiriyor. E.ON ile gerçekleştirdiğimiz bu uzun vadeli çerçeve anlaşması, sadece ticari bir iş birliği değil, aynı zamanda üretim kapasitemizi artırma ve müşterilerimizin acilen ihtiyaç duyduğu kritik ekipmanları sağlama konusundaki sorumluluğumuzu yansıtan stratejik bir adımdır. Bu anlaşma sayesinde, küresel ölçekte yaşanan transformatör tedariki darboğazına karşı önlem alıyor, Almanya’nın hızlandırılmış şebeke modernizasyonunu destekliyor ve elektrik iletim sistemlerini daha sürdürülebilir, güvenli, dayanıklı ve erişilebilir hale getirme gücümüzü pekiştiriyoruz.” — Andreas Schierenbeck, Hitachi Energy CEO’su.
Küresel oyunun Türkiye ayağı: Hitachi’nin Dilovası yatırımı
Hitachi Energy’nin küresel kapasitesini artırmak için başlattığı 9 milyar dolarlık yatırım programının en önemli ayaklarından biri Türkiye’de atılıyor. Şirketin, Kocaeli Dilovası’nda inşası devam eden 45.000 m²’lik yeni yüksek gerilim ürünleri fabrikası, bu küresel stratejinin bir parçası. Dilovası yatırımının detayları Yeşil Haber’de yer aldığı gibi, 2026’da tamamlanması hedeflenen bu yatırım, şirketin mevcut üretim kapasitesini %70, istihdamını ise %30 artıracak. Fabrikanın limanlara olan yakınlığı, Türkiye’yi hem Avrupa hem de Orta Doğu pazarları için kritik bir üretim ve lojistik üssü haline getiriyor.
Sadece yatırım değil, yerli devler de sahada
Hitachi’nin Türkiye’deki varlığı güçlenirken, yerli transformatör üreticileri de hem iç pazarda hem de ihracatta rekorlar kırarak Türkiye’yi bu alanda küresel bir oyuncu haline getiriyor.
- ASTOR Enerji (IST: ASTOR): Ankara merkezli şirket, 100’den fazla ülkeye ihracat yapıyor ve 2025’in ilk çeyreğinde gelirlerinin yarısından fazlasını yurt dışı satışlardan elde etti. İspanya ve ABD’de üretim tesisi kurma planları, şirketin küresel bir marka olma vizyonunu ortaya koyuyor.
- EKOS Elektrik Teknoloji (IST: EKOS): Kısa süre önce Hitachi Energy ile mobil trafo merkezleri için gaz yalıtımlı anahtarlama ekipmanı üretimi konusunda bir anlaşma imzalayarak, uluslararası bir devin tedarik zincirine entegre olma başarısını gösterdi.
- Europower Enerji (IST: EUPWR): Güç transformatörü üretim kapasitesini artırmaya yönelik yatırımları devam ederken, şirketin 2025 üretim kapasitesinin şimdiden dolmuş olması, sektördeki talebin ne kadar yüksek olduğunu kanıtlıyor.
- Eltaş Transformatör: İzmir Aliağa’daki entegre tesisinde 420 kV’a kadar yüksek gerilim güç trafoları, yağlı dağıtım ve kuru tip transformatörler ile reaktörler üretiyor. Ürünleri hem iç pazarda hem de 50’den fazla ülkede kullanılıyor.
- GE Türkiye (Gebze): Gebze’deki fabrikasında yüksek kapasiteli jeneratör güç trafoları üretiyor. Daha önce Türkiye’nin en büyük jeneratör yükseltici trafosunu (820 MVA, 400 kV) üretmiş olup, üretimin büyük bölümü ihracata yönelik.
Yeşil Haber değerlendirmesi: Türkiye, enerji altyapısının yeni üretim üssü mü oluyor?
Hitachi ve E.ON arasındaki 700 milyon dolarlık anlaşma, ilk bakışta bir Almanya haberi gibi görünse de, alt metninde küresel tedarik zincirlerinin yeniden şekillendiğini ve Türkiye’nin bu yeni düzende ne kadar stratejik bir rol oynadığını gösteriyor. Bir yanda Hitachi Energy gibi küresel bir devin Türkiye’yi üretim üssü olarak seçmesi, diğer yanda ASTOR gibi yerli şampiyonların dünya pazarlarında boy göstermesi, Türkiye’nin sadece bir pazar değil, aynı zamanda yüksek teknolojili bir üretici olduğunu kanıtlıyor.
Enerji güvenliğinin ulusal güvenlikle eşdeğer hale geldiği bir dünyada, transformatör gibi kritik altyapı bileşenlerini üretebilme kapasitesi, bir ülkenin en büyük stratejik avantajlarından biri. Türkiye, hem küresel yatırımları çeken hem de kendi yerli devlerini yaratan bu hibrit modelle, Avrupa’nın enerji dönüşümünde sessiz ama güçlü bir oyuncu olma potansiyeline sahip.
Kaynak: yesilhaber.net
