Koronavirüs salgını ve pandemi süreci birçok sektörde olduğu gibi inşaat sektörünü de derin bir şekilde etkiledi. Salgının bulaş riski yanında finansal sorunlar nedeniyle şantiyelerde yavaşlama görüldü. Kamu bankalarının Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında düşük faiz kampanyası yapmasıyla piyasa tekrardan hareketlendi. Yaşanan bu hareketlilikle birlikte firmalar da korona sonrası dönem için hazırlıklarını yaparak yeni yatırımlar için ruhsatlarını aldı.
Belediyeler tarafından verilen yapı ruhsatlarının 2020 yılında bir önceki yıla göre bina sayısı yüzde 69.4, yüzölçümü yüzde 48.7, değeri yüzde 71.1, daire sayısı ise yüzde 68.5 arttı.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, yapı ruhsatı verilen yapıların 2020 yılında toplam yüzölçümü 111 milyon metrekare iken bunun 63.2 milyon metrekaresi konut, 26.2 milyon metrekaresi konut dışı ve 21.6 milyon metrekaresi ise ortak kullanım alanıydı. Belediyeler tarafından verilen yapı kullanma izin belgelerinde (iskan) ise 2020 yılında bir önceki yıla göre bina sayısında yüzde 17.4, yüzölçümünde yüzde 18.9, daire sayısında yüzde 19 azalma yaşandı.
İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım, ruhsatlarda yaşanan artışla ilgili şunları söyledi: “Zor dönemde kimi firmalar hazırlık da yaptı. Normalleşme adımlarıyla birlikte önümüzdeki aylarda yeni projelerin birer birer raftan indiğini göreceğiz. Bugün hem kiralık hem de satılık konutta, özelikle nitelikli projelerde arz önemli ölçüde eridi. Bu nedenle yeni projelere ihtiyaç var.”
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Altan Elmas ise 2020’deki artışta baz etkisi olduğuna vurgu yaparak 2019’un dip yıl olduğunu belirten Altan Elmas, “2019’da sektör dibi gördü. 2020’nin ikinci yarısı itibarıyla dipten dönüş ve makul büyüme başladı. Nisan ve mayıs ayları hem satış hem de üretimde çok kötüydü. Haziranda kamu bankalarının faiz kampanyası ile stoklarda erime olunca yeni proje ruhsatları da hız kazandı” dedi.
Yaşanan artışa karşın henüz yeteri kadar üretim yapılamadığını belirten KONUTDER Başkanı Altan Elmas, “2015, 2016, 2017 yıllarında ortalama 1 milyon konut ruhsatı alınırken bu rakam 2019’da 324 bine düştü ve 2020’de 547 bin seviyesine geldi. Yeni üretim yavaş ilerliyor ama geri gitme de yok. Ülkemizde her yıl yaklaşık 800 bin konut üretilmeli ve bunun 300 bini kentsel dönüşüm kapsamında olmalı. Ancak bugün gelinen noktada görüyoruz ki üretim olması gereken seviyede değil” şeklinde konuştu.
Salgının seyrinin yeni konut yatırımları için belirleyeceği olacağını belirten Altan Elmas, yılın ikinci yarısında yeni konut projelerinin satışa çıkmasını öngördüklerini söyledi.
