Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, İstanbul’daki son depremde kamu binalarının zarar görmesi üzerine önemli bir adım attı. 81 il valiliğine genelge gönderen bakanlık, 2018’de Yapı Denetimi Hakkındaki Kanun kapsamında kullanılmaya başlanan ve betonların çiple takibinin yapıldığı Elektronik Beton İzleme Sistemi’nin (EBİS) kamu binalarında da uygulanmasını istedi. Genelgede, “Kamu yapılarında da EBİS kullanılması amacıyla ihalesi yapılacak ve yapı denetim hizmetleri de bakanlığımız ile bağlı kuruluşlarca gerçekleştirilecek üstyapı işlerinin ihale dokümanında yer almak üzere, betondan numune alınması, deneylerin yapılması, raporlanma süreçlerinin izlenmesi ve denetlenmesinin EBİS ile yürütüleceğine dair örneğe uygun şartname hazırlanacaktır” denildi.
Kalitesize Engel
Yapı Denetim ve Deprem Mühendisliği Derneği Başkanı Nazmi Şahin, genelgeyi Milliyet’e değerlendirdi:
“Beton döküm esnasında numune alınıyor. O numune laboratuvarlarda test ediliyor, dayanıklı mı diye. 4708 sayılı Yapı Denetim Hakkındaki Kanun kapsamında betonları çipli alıyorduk. Betonlara çip koyuyorduk. Bu betonlara konulan çip sadece yapı denetim sisteminde olan inşaatlardaydı. Bundan sonra kamuda da yapılan tüm binalar beton dökümü esnasında bakanlıktan akredite edilmiş kurumlardan çip alacaklar. Bu çipi de betonlarına koyacaklar. Çip sayesinde betonun yerinden alındığını, hangi sahadan alındığını görebileceğiz, betonun takibini yapabileceğiz. Önceden nasıl oluyordu? Çip olmadığı için adam başka inşaatın betonunu da kırdırabiliyordu. Biz o betonun başka inşaatın olup olmadığını bilemiyorduk. Şimdi hangi inşaattan çipi alıyorsak onu kıracağız. Kalitesizliğin önüne geçilecek. O çip betonda kalıyor ve kimse çıkartamıyor. Çok güzel bir sistem. Bu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından İstanbul depreminden sonra çipli sistemin kamu binaları için de uygulanması için çıkartılan bir genelge.”
Nasıl Yapılıyor?
Yaş beton inşaat alanında dökülürken laboratuvar teknikerleri ve mühendislerin gözetiminde, mikserlerden beton numuneleri alınıyor. O numunelere Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan alınan barkodlu çipler yerleştiriliyor. Çip dışarıdan gözükmediği için müdahale edilemiyor. Çip sadece özel makineler tarafından okunuyor. Çipte inşaat sahibinin adı, müteahhidin adı, betonun nerede kullanıldığı gibi bilgiler mevcut. Alınan numuneler 12 ile 16 saat içinde inşaat alanından çıkarılarak laboratuvarda korumaya alınıyor, numuneler üzerinde deney yapılıyor. Sonuçlar bakanlığın sistemine sağlıklı şekilde düşüyor. Deneyden geçemeyen beton için inşaata devam izni verilmiyor.
